روزنامه جهان صنعت

رمز‌گشایی از جعبه‌سیاه نفتکش ایرانی تا یک ماه دیگر؛

گروه انرژی‌- نفتکش سانچی که بعد از 9 روز از وقوع حادثه به دلیل حجم زیاد حریق در میان شعله‌های آتش در آب‌های چین غرق شد در نهایت روز گذشته در دل دریا آرام گرفت و عملیات پاکسازی آغاز شد.
نفتکش سانچی روز ششم ماه ژانویه با شناور فله‌بر چینی با پرچم هنگ‌کنگ موسوم به
CF Crysta- و در 160 مایلی رودخانه Yangtze واقع در شانگهای برخورد کرد و 9 روز در آتش سوخت. این شناور سرانجام با گذشت 10 روز در فاصله 151 مایلی از محل اولیه تصادم زیر آب رفت.
سانحه برخورد مرگبار سانچی با کشتی چینی ساعت هشت شب به وقت محلی رخ داد اما آخرین سیگنالی که از سانچی دریافت شده بود مربوط به 10:46 صبح بود. کشتی باری چینی نیز آخرین سیگنال خود را ساعت 3:58 بعدازظهر ارسال کرده بود.


روزنامه آمریکایی وال‌استریت‌ژورنال به نقل از منابع مختلف گزارش داد نفتکش ایرانی سانچی و کشتی باری چینی شنبه گذشته از چند ساعت قبل از حادثه هیچ سیگنالی برای ایستگاه کنترل ترافیک دریایی ارسال نکرده بودند.
این منابع ذکر کرده‌‌اند که مشخص نیست آیا سیستم شناسایی خودکار هر دو کشتی پیش از حادثه خاموش شده یا عملکرد آن مختل شده بود یا اینکه ایستگاه کنترل ترافیک دریایی نتوانسته سیگنال آنها را دریافت کند.
علت‌یابی حادثه نفتکش سانچی باید با بازشدن جعبه‌سیاهی که گفته می‌شود آرشیو کاملی از داده‌های ثبت‌شده در رادارهای کشتی، صحبت‌های ضبط‌شده پیش از بروز حادثه در اتاق فرمان و... را در دل خود دارد، صورت گیرد.
کارشناسان معتقدند هر گونه اظهار‌نظری در خصوص این حادثه زود است و حدس و گمان‌ها تا زمان بررسی دقیق جعبه‌سیاه قابل‌ تایید نیست.
جعبه‌سیاه کشتی نفتکش ایرانی پس از انتقال به شانگهای، با حضور نماینده شرکت ملی نفتکش، نماینده پاناما و نماینده اداره ایمنی دریایی شانگهای پلمپ شد و قرار است پلمپ جعبه‌سیاه تا یک ماه دیگر با حضور مراجع قانونی و نمایندگان ذی‌نفع باز و بررسی شود.
به گفته معاون سازمان بنادر و دریانوردی برای رمزگشایی از جعبه‌سیاه کشتی نفتکش سانچی منتظر تحویل جعبه‌سیاه کشتی فله‌بر چینی کریستال هستیم.
هادی حق‌شناس درباره مدت زمان رمزگشایی از جعبه‌سیاه نفتکش سانچی اظهار داشت: رمزگشایی جعبه‌سیاه یک روال حقوقی دارد که ممکن است این روال و رمز‌گشایی از آن بیش از یک ماه زمان ببرد.
این در حالی است که حادثه نفتکش سانچی سوالات و ابهامات زیادی در اذهان مردم ایجاد کرده که باید پاسخ داده شود. مهم‌ترین سوال اینکه آیا حادثه برخورد کشتی چینی با نفتکش ایرانی و تعلل چینی‌ها در خاموش‌کردن آتش عمدی بوده است؟
در این میان گمانه‌زنی‌های متعددی مطرح شده است و درحالی که به گفته برخی از مسوولان اولویت چینی‌ها حفظ محیط‌زیست منطقه بوده است‌، برخی دیگر معتقدند هیج کوتاهی و اهمالی از سوی چشم‌بادامی‌ها صورت نگرفته است .
به گفته برخی ا‌ز مسوولان ایران، امدادگران چینی زیاد مایل به خاموش کردن آتش نبودند، چراکه می‌خواستند تمام مواد نفتی بسوزد و ساحل‌شان با مواد نفتی آلوده نشود. در ضمن موقعی که کشتی چینی به کمر نفتکش ایرانی برخورد می‌کند به‌جای اینکه حداقل، خدمه نفتکش ایرانی را به کشتی خود منتقل کند به‌سرعت از نفتکش ایرانی دور می‌شود و هر 21 نفر خدمه چینی زنده می‌مانند.»
به گفته سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس دولت دیر به مساله سانچی ورود کرد و اگر از همان روز اول در عالی‌ترین پایه به مساله ورود می‌کردیم، چینی‌ها با حساسیت بالایی موضوع را دنبال می‌کردند.
اسدالله قره‌خانی با اشاره به اینکه در افکار عمومی سوالی مبنی بر این وجود دارد که کشور چین نتوانسته یا نخواسته است به کشتی سانچی کمک کند، اظهار داشت: آنچه کشور چین اعلام کرده این است که نتوانسته در اطفا‌ی حریق موفق عمل کند.
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در زمینه عملیات نجات کشتی سانچی شائبه‌هایی وجود دارد، ادامه داد: در زمینه ورود ایران به عملیات اطفای حریق کشتی این نکته وجود داشت که تا دولت چین اجازه نمی‌داد نه ایران می‌توانست ورود کند و نه می‌توانستیم برای این منظور به کشورهای دیگر درخواست دهیم.
نماینده مردم علی‌آباد در مجلس دهم شورای اسلامی گفت: با توجه به رفتار چینی‌ها، نمی‌توانیم بگوییم این کشور تمام همت خود را در زمینه نجات کشتی سانچی به کار گرفته است، چرا‌که در روزهای اول با وجود اینکه ۹ کشتی آتش‌خوار اطراف سانچی حضور داشت تنها یک یا دو آتش‌خوار مشغول عملیات بوده و شب‌ها کشتی‌های آتش‌خوار دست از عملیات برداشته‌اند این در حالی است که کار اطفا‌ی حریق و نجات کشتی شب و روز ندارد.
وی تاکید کرد: همین که شب‌های کشتی‌های آتش‌خوار دست از کار کشیده‌اند و تعداد اندکی مشغول عملیات نجات بوده‌اند شائبه اینکه دولت چین نمی‌خواسته کشتی سانچی را نجات دهد را تقویت می‌کند.
این نماینده مجلس با بیان اینکه دولت چین با تعلل چهار روزه عملیات نجات را دنبال کرده است، عنوان کرد: تا چهار روز اول شاهد استفاده کم‌تعداد از کشتی‌های آتش‌خوار بوده‌ایم تا اینکه ما از کشتی ژاپنی برای کمک استفاده و با جدیت بیشتری موضوع را دنبال کردیم.
قره‌خانی با اشاره به اقدامات دولت برای نجات کشتی سانچی، اظهار داشت: پس از آنکه با تعلل دولت چین مواجه شدیم، سفیر ایران در چین به مساله ورود کرد، وزیر رفاه به این کشور سفر کرد و تماس‌هایی برقرار شد تا اینکه تکاورهای نیروی دریایی به محل اعزام شوند.
وی با بیان اینکه هر حادثه‌ای در هر سرزمینی اتفاق بیفتد مسوولیت آن با دولت همان سرزمین است، عنوان کرد: اعتقاد داریم همت و تلاشی که روزهای آخر از سوی چینی‌ها صورت گرفت باید روزهای اول انجام می‌شد، در عین حال از کسانی که با کشتی سانچی برخورد کرده اند اطلاعاتی در دست نداریم و هیچ بازجویی صورت نگرفته است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه تعلل روزهای اولیه چینی حاکی از این است که آنها بی‌میل نبودند که کل محموله با افراد بسوزند، ادامه داد: سانچی در نزدیکی بندر شانگهای دچار حادثه شد و چینی‌ها نگران آلودگی محیط‌زیست و هزینه سنگینی که برای پاکسازی آن باید پرداخت می‌کردند، بودند و به نظر می‌رسد ترجیح دادند به جای اطفا‌ حریق اجازه دهند کل کشتی بسوزد.
عضو هیات‌رییسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در این باره که دولت ایران نیز تعلل داشته است، بیان داشت: این مساله در افکار عمومی وجود دارد که دولت دیر به مساله کشتی سانچی ورود کرده است و اگر از همان روز اول در عالی‌ترین پایه به مساله ورود می‌کردیم، چینی‌ها با حساسیت بالایی موضوع را دنبال می‌کردند.
در همین حال یک کارشناس امور بیمه و خسارات صنعت کشتیرانی نیز با اشاره به اینکه در حال حاضر اطلاعات دقیقی در ارتباط با این رخداد در دسترس نیست و تا به دست آمدن اطلاعات جعبه‌سیاه کشتی نمی‌توان با قطعیت درباره این حادثه اظهار‌نظر کرد گفت: با توجه به اینکه گزارش‌های مربوط به استفاده از کف در اطفای حریق نفتکش سانچی به چشم نمی‌خورد به نظر می‌رسد چینی‌ها، با اطمینان از کشته شدن دریانوردان ایرانی در ساعات اولیه حادثه و آتش‌سوزی، ترجیح داده‌اند میعانات گازی موجود در نفتکش بسوزد تا داخل آب جاری نشود.
کاپیتان فضل‌الله ربیعی از هر نفتکش در حال سوختن به عنوان بمبی ساعتی یاد کرد و افزود: یکی از احتمالاتی که درباره نفتکش سانچی مطرح است، این است که پرسنل نفتکش قصد اطفای حریق داشته‌اند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد پرسنل نفتکش فرصتی برای خروج از نفتکش نداشته‌اند چرا‌که حتی در صورت فرار نیز امکان داشت در حلقه حریق ایجاد شده روی آب، محصور شوند.
کاپیتان ربیعی اکسیژن کم در محدوده موتورخانه را یکی از محدودیت‌های حیاتی خدمه سانچی عنوان کرد و ادامه داد: اگر در روز نخست حادثه، تیم امداد و نجات موفق به ورود به نفتکش شده بودند شاید می‌توانستند پرسنل زنده احتمالی را نجات دهند اما گویا شرایط موجود این اجازه را به تیم چینی نداده است.
این کارشناس ارشد امور بیمه و خسارت صنعت کشتیرانی در خصوص اینکه آیا از سوی تیم امداد و نجات چین کم‌کاری صورت گرفته است، اظهار داشت: درهر حال آنها از ملیت دیگری هستند و البته همانند ایرانی‌ها احساساتی نیستند و بر‌اساس ارزیابی و ریسک عملیات، اقدام کرده‌اند. اما اینکه چرا در شب عملیات اطفای حریق را متوقف کرده و از روش‌های هوایی برای اطفای حریق استفاده نکرده‌اند جای سوال دارد که بی‌شک مقامات چینی باید پاسخگوی آن باشند.
بر‌اساس نظر این کارشناس صنعت کشتیرانی در صورتی که عمق آب در محل غرق شدن نفتکش کم باشد امکان غواصی و یافتن اجساد وجود دارد در غیر این صورت غواصی به منظور جست‌و‌جوی اجساد امری دشوار به نظر می‌رسد.
در همین حال مدیر پروژه جست‌وجوی دریایی استان هرمزگان نیز بابیان اینکه از آنجا که طبق پیش‌بینی‌ها از یک ساعت تا یک ساعت و نیم پیش از حادثه به‌طور حتم افسرانش از تصادم دو کشتی مطلع شده‌اند، اظهار کرد: نمی‌توان این حادثه را تا زمان ارزیابی دقیق به گردن فردی خاص انداخت، زیرا ممکن است نواقص فنی پیش‌آمده، نفتکش به دلیل حجم بالای بار از کنترل خارج‌شده و تمامی این حدس و گمان‌ها تا زمان باز شدن جعبه‌سیاه و بررسی دقیق آن قابل‌ تایید نیست.
وی با بیان اینکه باید بررسی دقیق انجام شود تا مشخص شود نحوه برخورد چگونه بوده و در چه وضعیتی از قوانین دریایی رخ‌ داده است، عنوان کرد: از فاصله 30 تا 40 مایلی کشتی‌ها قابل‌ رویت چشمی نیستند و به‌محض تصمیم‌گیری برای متوقف کردن کشتی نیاز به چهار تا پنج مایل- یعنی نزدیک به هشت کیلومتر- طی مسافت دارد تا شناور از حرکت بایستد.
باید برخوردی طراحی می‌شد که کمترین خسارت صورت گیرد
کاپیتان عسکری با اشاره به اینکه زیر پنج تا چهار مایل وضعیت اکشن می‌شد و در آن وضعیت باید تصمیم‌گیری صحیحی صورت گیرد، گفت: اگر زمان تصادم کشتی‌ها اجتناب‌پذیر باشد آن زمان دیگر هنر کاپیتان یا افسر کشتی است که چگونه برخوردی را طراحی کند که کمترین خسارت صورت بگیرد که در این حادثه کشتی چینی با سر زدن کشتی برای خود بهترین حالت را به وجود آورد و متاسفانه به بدترین جای نفتکش ایرانی برخورد کرد.
به گفته این مدرس دریانوردی، برای جلوگیری از حادثه‌های اینچنینی فرمانده یا افسر کشتی باید خیلی زودتر از شرایط مطلع شده و قبل از عبور از نقطه ممنوعه از حادثه جلوگیری کند، در غیر این صورت تنها کاری که از دست آنها برمی‌آید، تلاش برای کاهش شدت حادثه است که با توجه به بار خطرناکی که کشتی ایرانی حامل آن بود، عملا این موضوع نیز چندان موضوعیت ندارد.
چینی‌ها باید عملکرد دقیق خود را توضیح دهند
عسکری در خصوص عملکرد تیم‌های جست‌وجو و نجات کشور چین نیز‌‌ افزود: در چنین حوادثی با این وسعت باید عملیات نجات به‌صورت شبانه‌روزی انجام شود، زیرا بار موجود در نفتکش در دمای منفی 18 درجه آتش می‌گیرد و اینکه در روز عملیات اطفا انجام و در شب متوقف شود، نمی‌تواند کاری به‌پیش ببرد، اما باید بپذیریم کار در دریا بزرگ است و وقتی انفجارهای پی‌درپی با ایجاد موج‌های وسیع به همراه دارد، هرگونه عملیاتی سخت است.
مدیر پروژه جست‌وجوی دریایی استان هرمزگان با اشاره به اینکه سوالی که باید طرف چینی پاسخگو باشد این است که اگر موج وجود داشته است چرا در طول روز امکان عملیات اطفا بوده اما در شب نبود‌ تصریح کرد: باید تمام‌ این موضوعات بررسی شود که واقعا دلایل فنی و امکانات اجازه کار نداده یا پدیده‌های غیرقابل‌ پیش‌بینی همچون ایجاد موج‌های بزرگ و انفجارهای پی‌درپی مانع از هرگونه عملیاتی شده است‌ اما به‌طور کلی کشور چین باید در رابطه با حادثه اخیر عملکرد دقیق خود را توضیح دهد و مشخص کند که مسیر حادثه چگونه مدیریت ‌شده است.
تعللی صورت نگرفته است
این در حالی است که محمد راستاد، رییس سازمان بنادر و دریانوردی درباره ادعاهایی مبنی بر اینکه چینی‌ها در عملیات اطفا و تجسس تعلل داشتند، اظهار داشت: با کشور چین دو کنوانسیون دریایی مشخص در این باره داریم که یکی جست‌وجو و نجات دریایی که در ارتباط با نجات افراد در دریاست و این کنوانسیون لازم‌الاجراست و همه کشورها مقید به انجام این کنوانسیون هستند.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: وقتی مساله نجات خود کشتی مطرح می‌شود، کنوانسیون دیگری وجود دارد که اجرای آن با انعقاد قرارداد و پرداخت هزینه انجام می‌شود.
راستاد تاکید کرد: در تمام ایام عملیات اطفای حریق نفتکش سانچی، حداقل 10 فروند شناور چینی پیرامون آن مستقر بودند و دو شناور کره‌ای و ژاپنی هم حضور داشتند بنابراین از نظر کمیت هیچ مشکلی در عملیات اطفای حریق وجود نداشت.
وی ادامه داد: زمانی هم که نمایندگان ایران در شانگهای حضور داشتند، شاهد آن بودیم که یک تیم گسترده‌ای در مرکز، به صورت متمرکز عملیات را رصد و مدیریت می‌کردند.
رییس سازمان بنادر و دریانوردی در پاسخ به این سوال که چرا چینی‌ها ساعاتی از شبانه‌روز عملیات اطفای حریق را متوقف می‌کردند، اظهار داشت: چینی‌ها از روز اول در صحنه مستقر بودند اما در طول شبانه‌روز بنا به شرایط کشتی، همچنین با توجه به میزان شعله و جهت باد انجام عملیات اطفا را تنظیم می‌کردند‌ اما چنان‌که دیدیم در روز آخر که تکاورهای ایرانی هم به محل سانحه رسیده بودند امکان انجام هیچ عملیاتی فراهم نشد باوجود اینکه شعله‌ها کمتر بود.
راستاد همچنین درباره این ادعا که گفته می‌شود‌ چینی‌ها تعلل کردند تا میعانات گازی بسوزد و وارد دریا نشود چراکه تبعات زیست‌محیطی بسیار گسترده‌ای دارد، گفت: این قضاوت‌ها را قبول ندارم.
هیچ‌گونه کوتاهی‌ای از سوی وزارت امور خارجه صورت نگرفته
از سویی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز بیان کرد که وزارت امور خارجه از ابتدای این حادثه با تشکیل ستاد در مرکز و ارتباط مستمر روزانه بین تهران، پکن و شانگهای کار را دنبال کرده و به بهترین شکلی که می‌توانسته این پیگیری‌ها را انجام داده و هیچ‌گونه کوتاهی‌ای در این زمینه صورت نگرفته است. اگرچه متاسفیم جان انسان‌های بی‌گناه و هموطنان ما در این حادثه از دست رفت‌ ولی ما قدردان همکاری‌های خوب نمایندگی‌های خود در شانگهای و پکن و ستاد مربوطه در وزارت ‌امور خارجه و دیگر دستگاه‌های ذی‌ربط کشور هستیم.
بهرام قاسمی عنوان کرد: دولت چین هم از ابتدای این قضیه و بعد از برقراری تماس‌های ما، اقدام به تشکیل ستاد بحران کرد و همکاری بسیار خوبی با ما داشت‌ ولی نوع حادثه و میزان حرارت و ارتفاع آتش و مجموعه حجم میعانات به قدری بود که امکان هر گونه دسترسی و نزدیک شدن به نفتکش را غیرممکن می‌کرد.
وی بیان کرد: از امکانات و کانال‌های موجود در این زمینه استفاده کردیم و از ابتدای این حادثه با دولت ژاپن، کره جنوبی و سازمان بین‌المللی دریانوردی (ایمو) که در لندن مستقر است، در تماس بودیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در توضیح بیشتر عنوان کرد: براساس توافقات و مذاکرات صورت‌گرفته با چین و ژاپن قرار بود صبح روز یکشنبه عملیات مشترکی توسط گروه‌های امداد و نجات سه کشور (ایران، چین و ژاپن) انجام شود و بر همین اساس از روز شنبه گروه امداد و نجات سه کشور در محل حضور داشتند و بررسی‌های لازم انجام شد که این عملیات با حضور گروه‌های امداد و نجات سه کشور و با تجهیزات ژاپن صورت گیرد که به دلیل افزایش دما و انفجار‌هایی که صورت گرفت، کشتی غرق شد و عملا این عملیات انجام نشد.
در نهایت جواب تمام‌ این اما‌و‌اگرها در بررسی جعبه‌سیاه خلاصه می‌شود و باید تا زمان بررسی دقیق جعبه‌سیاه صبر کرد.
از همین رو دادستان کل کشور با صدور دستور ویژه‌ای به معاون حقوق عامه دادستانی کل خواستار بررسی علت بروز حادثه نفتکش سانچی شد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)پرونده‌ای که باز است (اعتماد)افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان) اخبار ویژه (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
اقدام ترامپ سیلی قرن است عضو انجمن شهر تهران تاکید کرد؛ رمز‌گشایی از جعبه‌سیاه نفتکش ایرانی تا یک ماه دیگر؛ جهش 715 واحدی نماگر تالار شیشه‌ای پیامد فیلتر و رفع فیلتر تلگرام برای کاربران؛ گفت‌وگو با یاسمن خلیلی‌فرد به مناسبت چاپ رمان تازه‌اش؛ هشدار اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی به دولت؛ انتخابات کمیته ملی المپیک برگزار شد؛ گزینه‌های مناسب! فاز جدید تهران‌فروشی! انباشتگی بدهی های دولت جدیدترین واکنش رییس‌جمهور ترکیه به تحولات سوریه؛ ماموریت ضربتی دولت به وزارت صنعت برای کاهش آلودگی هوا‌؛ سناریوهای پیش روی صنعت هوایی ایران پس از اقدامات ترامپ نگاهی به مصائب بچه‌های طلاق؛ بازار راکد در سراشیبی سقوط تاکید مسکو بر عدم اصلاح برجام کلان‌سپرده‌خواران و خرده‌چغندرکاران عضو انجمن شهر تهران تاکید کرد؛ عضو انجمن شهر تهران تاکید کرد؛ عضو انجمن شهر تهران تاکید کرد؛ عضو انجمن شهر تهران تاکید کرد؛